WELKOM!
Dit is de beschrijving van de bijenwandeling van wilde bijenwerkgroep 'Zeist Zoemt Duurzaam' op Natuurpark De Brink.
WIE ZIJN WIJ?
Zeist Zoemt Duurzaam is een werkgroep, bestaande uit vrijwilligers, die zich richt op het verbeteren van het leefgebied van de Wilde Bijen in Zeist. Dit betreft voedselvoorziening, nestgelegenheid en aanéénsluiting van hun leefgebieden (bijenlint)
WAT ZIJN WILDE BIJEN?
Er zijn drie soorten bijen: Solitaire Bijen, Hommels en Honingbijen.
De Solitaire Bijen en de Hommels samen noemen we 'Wilde Bijen'. Bijen leven van bloemennectar (brandstof voor henzelf) en stuifmeel (eiwitten voor de jonge bijen) en hebben hun nest onder de grond, in holle stengels, gangen in dood hout of holtes.
In Nederland leven zo'n 360 soorten wilde bijen. Van hele kleine van een paar mm (Maskerbijen) tot hele grote van zo'n 2cm (Houtbijen). In Zeist alleen al komen er 143 verschillende soorten voor, waarvan er 48 soorten in Natuurpark de Brink zijn gesignaleerd. Solitaire bijen steken niet want zij leven hun leven alleen en hebben dus geen nest/volk te verdedigen. De vrouwtjes van de Honingbijen en de Hommels kunnen wel steken omdat zij wel in een nest/volk leven dat ze moeten verdedigen. Zij steken alleen als ze bedreigd worden.
WAAROM ZIJN BIJEN BELANGERIJK?
Wist u dat bijvoorbeeld de appels en peren uit Nederland verdwijnen als de bijen uitsterven? En wereldwijd gezien: u kunt dan ook bijvoorbeeld niet meer van uw dagelijkse kopje koffie genieten. Bijen verzamelen nectar en stuifmeel op de bloemen van bomen, struiken en kruidachtige planten (= geen houten steel). Door van bloem naar bloem te vliegen vindt er bestuiving en bevruchting van de bloemen plaats door het stuifmeel dat bijen met zich meedragen. De meeste planten, struiken en bomen moeten zo bestoven worden om zich voort te kunnen planten. Zonder deze bestuiving komt de natuur èn onze voedselvoorziening (productie) in gevaar.
DOEL VAN DEZE WANDELING
Wij hopen dat u net zo enthousiast wordt als wij zijn en dat u ons wilt helpen hèn te helpen. Dit kunt u doen in uw eigen tuin, wijk of balkon.
De bomen, struiken en bloemen die door ons genoemd worden, zijn allen planten die door bijen bezocht worden. Wij belichten enkele specifieke bloem-bijencombinaties die u wellicht kunt herkennen tijdens de wandeling.
Wat u zelf voor de Wilde Bij en andere insecten kunt doen leest u tijdens de beschrijving van de wandeling in grote letters en op de websites www.wildebijen.nl, www.bijnstichting.nl, www.np-utrechtseheuvelrug.nl en www.maakgrijsgroener.nl
WAAROM DEZE WANDELING IN DIT PARK?
Het park kent unieke natte en droge ecologische verbindingen èn heeft zowel zand- als kleigrond. Hierdoor is er een grote verscheidenheid en samenwerking van bomen-, planten- en diersoorten als insecten, vogels, reptielen, amfibieën en bodemleven (bacteriën en schimmels). Dit noemen wij Biodiversiteit. Er is door de aanwezigheid van veel bloemen in het park veel voedsel voor zowel Wilde Bijen als andere dieren.
Er bevinden zich ook verschillende soorten nestgelegenheid voor de Wilde Bij in het park. Maar de meeste Wilde Bijen in het park hebben hun nestjes in de grond. Dit zijn de Zand-, Wesp-, Groef en Sachembijen. Dit tezamen zorgt er voor dat er circa 48 soorten Bijen in dit park gesignaleerd zijn.
OVER HET PARK
Natuurpark De Brink is rond 1860 aangelegd volgens Engelse Landschapsstijl. Slingerende paden, glooiingen, meanderende (serpentine-) vijvers en bijzondere bomen kenmerken dit park. De meander is gegraven uit een oude arm van de Rijn en staat nu in verbinding met de Grift. Het parkgedeelte (zand) ligt op de hoger gelegen oeverwal, het rivierengedeelte (klei) ligt in het lagere deel van het park.
START VAN DE WANDELING
1. HET PARKGEDEELTE
Beschrijving route
U bent het park binnen gekomen via de ingang aan de Kroostweg. Links van u ziet u een informatiebord over het park. Het asfaltpad gaat rechtdoor maar u neemt links het zandpad.
Beschrijving locatie:
Op het heuveltje rechts voor u bloeien in het vroege voorjaar onder de vertakte Linde veel Krokussen. Zij worden veel bezocht door allerlei Bijen en Hommels.
PLANT IN HET NAJAAR BIOLOGISCHE BLOEMBOLLEN IN UW TUIN. ZIJ VORMEN EEN WAARDEVOLLE BRON VAN STUIFMEEL ALS EERSTE VOEDSEL VOOR BIJEN EN HOMMELS
In het parkgedeelte staan zomerlindes, eiken, paarden- en tamme kastanjes, vogelkers en prachtframbozen.
Vliegperiode en voedsel:
In Juli staat de linde in bloei en hier vliegen Honingbijen en Hommels graag op.
De Rosse Metselbij vliegt van April t/m Juni. Zij haalt haar voedsel van de bloeiende Beuk, Esdoorn, Zomereik, Rhododendron en Braam en van de bloemen: Ooievaarsbek, Boterbloem en Smeerwortel. De Rosse Metselbij heeft een grauwbruine en oranje kleur. Het achterste puntje van hun lichaam is zwart en zij zijn 8 à 12 mm groot.
Nestgelegenheid:
Bij de zandhoop in het gras, in het zandpad en in kale plekken in het gras kunt u insectengaatjes zien. Vaak zijn deze van zandbijen.
De Rosse Metselbij nestelt in holtes in dood hout en in boorgaten van andere insecten. Zij nestelen zelfs wel in boorgaten in tuinmeubels en sleutelgaten. Ze gebruiken vochtig zand of leem voor het bouwen van hun broedcellen, vandaar hun naam.
2. DE SERPENTINE VIJVER
Beschrijving route
Als u het zandpad vervolgt, ziet u rechts van u een meanderende vijver.
Beschrijving locatie:
Rond deze serpentinevijver vindt u in het gras weidebloemen en rondom: Wilg, Hazelaar, Esdoorn en de Prachtframboos.
Bijen hebben ook water nodig. Ondiep water langs de randen van de vijver is belangrijk voor bijen om te drinken en sommige solitaire bijen (metselbijen) gebruiken modder bij het maken van hun nesten.
OOK IN UW TUIN ZIJN BIJEN HEEL BLIJ MET EEN ONDIEPE WATERPLAS (VIJVER) OF DRINKGELEGENHEID
Verder lopend over het pad ziet u rechts veel Rhododendrons en een Hulstboom, die graag door (Aard-) Hommels bezocht worden.
Vliegperiode en voedsel:
De Aardhommel vliegt in de periode van half April tot begin Oktober. Zij zijn zwart en hebben twee gele strepen rond hun lijf en een wit kontje en zijn 10 à 20 mm groot. Ze vliegen op Rhododendrons, Vingerhoedskruid, Witte- en Gele Dovenetel, Papaver, Akelei, Ossentong en Smeerwortel.
Nestgelegenheid:
De Aardhommel nestelt ondergronds in bestaande holtes onder een boomwortel, een muizenhol of iets dergelijks.
U nadert een parkeerplaats waar veel bolvormige Esdoorns staan. Helaas worden veel bloemen hiervan weggeknipt op het moment dat ze in vorm gesnoeid worden. Beter zou zijn te wachten met snoeien tot na de bloei.
SNOEI STRUIKEN EN BOMEN IN UW TUIN PAS NA DE BLOEI. HUN BLOEMEN VORMEN EEN GROTE VOEDSELBRON
Over de parkeerplaats heen slaat u op het asfalt links af en neemt het eerste pad rechts.
3. HET BOS EN DE OUDE BEUKENLAAN
Beschrijving route
Op weg naar 3. splitst het pad zich (bij dode boom) in verband met modderigheid en voegt zich weer samen. Dat is ons punt 3.
Beschrijving van de locatie:
Hier bent u op een plek waar het echt bosgebied is. U vindt hier Beuken, Eiken, Hulst, Taxus, Vingerhoedskruid en Floxen
Vliegperiode en voedsel:
De Rosse Metselbij vliegt in de periode van half April tot begin Oktober op de bloemen van de Beuk en de Eik (zonder bestuiving van de bloemen, geen beukennootjes en eikels!). Er vliegen wel 87 insectensoorten op de bloemen van Beuken.
Vingerhoedskruid bloeit van Mei tot Oktober. De bloemaren van Vingerhoedskruid werken als magneten op Hommels en Bijen. De rode vlekjes, met daar omheen een witte rand in de buisvormige bloemen, worden 'het honingmerk' genoemd. Ze functioneren als richting aanwijzer: "hallo bestuivers, hier is nectar te vinden".
Nestgelegenheid:
Bosachtig gebied met struikgewas en dood hout, vormen belangrijke nestgelegenheid voor Wilde Bijen. Hommels nestelen in holle bomen en ondergronds maar veel Wilde Bijen maken gangen in rottend hout of maken gebruik van boorgaten van Torren in dood hout. Ook in dode merghoudende stengels van o.a. Braam, Framboos, Vlier, Vingerhoedskruid, (Gele-)Toortssoorten en Brandnetels leggen zij hun eitjes.
LAAT IN UW TUIN EEN 'ROMMELHOEKJE' MET DOOD HOUT, DODE BLADEREN EN TAKKEN. HET IS EEN NEST- EN SCHUILPLAATS VOOR VEEL INSECTEN
Direct voor de viersprong die u nadert, staat rechts in het voorjaar wat daslook. Daslook (witte bloemetjes) is een Wilde Uiensoort en een goede Bijenplant.
4.DE KWELSLOOT
Beschrijving route
Het bospad vervolgend komt u bij het bruggetje over de kwelsloot.
Beschrijving van de locatie:
Het bruggetje is de overgang van zand naar klei. Doordat beide grondsoorten in een klein gebied te vinden zijn, is er een grote biodiversiteit te vinden.
Onder Biodiversiteit verstaan we soorten rijkdom van planten en dieren en hun onontbeerlijke, onderlinge samenwerking (alle planten en dieren leven samen en kunnen niet zonder elkaar) die zorgt voor natuurlijk evenwicht.
Bijen zorgen voor Biodiversiteit vanwege hun rol in de voedselvoorziening maar hebben op hun beurt ook Biodiversiteit nodig (veel bomen, struiken en bloemen die hier door het jaar heen van nature voorkomen). Aan de andere kant van het bruggetje staan in dit kleigedeelte veel Wilgen, Vuilbomen en Ligusters.
WAT GOED IS VOOR WILDE BIJEN, IS OOK GOED VOOR ANDERE INSECTEN. ALS U IETS DOET VOOR WILDE BIJEN, DOET U OOK IETS VOOR ANDERE INSECTEN
Vliegperiode en voedsel:
Op de Meidoorn kunt u van Maart tot half Juni, de Meidoornzandbij vinden. Zij vliegen ook op de Esdoorn, Appel, Peer en Zoete Kers. Deze bij heeft een okergele beharing en een gedeeltelijk zwarte kop en zijn circa 15 mm groot. De Grote Zijdebij vliegt van Maart t/m Juni op de bloeiende Wilg. Bij de Grote Zijdebij zijn de zijkanten van het borststuk en de eindrandjes van de achterlijfplaten vaak licht van kleur. Zij zijn 13 à 14 mm groot.
Nestgelegenheid:
Beide bijensoorten nestelen in een zanderige bodem. De meeste Wilde Bijen nestelen in de grond. Ze kiezen daarvoor het liefst een onbegroeid zanderig plekje dat vaak in de zon ligt. Ook tussen de stenen van een pad of terras waar de stenen niet te dicht op elkaar liggen of in een berg zand of steilwand (een rechte wal van zand of aarde) op een zonnige plek nestelen ze graag.
IN UW TUIN KUNT U EEN ZONNIG STUKJE ONBEPLANT LATEN OF ZELFS EEN 'STEILWAND' MAKEN
5. DE WATERLOOP
Beschrijving route
Over het bruggetje heen, blijft u het pad volgen langs de Meidoornhaag. (rechts aanhoudend). Daar nadert u een bruggetje. Vlak hiervoor gaat u naar rechts, u houdt dan de waterloop aan uw linkerhand. punt vijf is dit gedeelte, tussen het bruggetje dat u niet overging en het volgende bruggetje.
Beschrijving van de locatie:
U ziet hier de wallenkant die normaliter begroeid is met allerlei inheemse, wilde planten en bloemen. U vindt er Meidoorns, Kornoelje, Hazelaar, Wilgen, Vlier, Kattenstaarten, Dovenetel, Stinkende Gouwe, Boterbloem, Kleefkruid, Fluitenkruid, Brandnetel, Klaver, Distel, Gele Lis, Wilde Peen en Dagkoekoeksbloem.
DOOR GEDEELTES VAN HET GRAS/GAZON LANG TE LATEN EN MAAR 2X PER JAAR TE MAAIEN (BEGIN JUNI EN SEPTEMBER) GEEFT U WILDE BLOEMEN EEN KANS EN KUNNEN BIJEN ER DAN VOEDSEL VINDEN
Vliegperiode en voedsel:
De Akkerhommel vliegt van half April tot begin Oktober. Zij halen hun voedsel van Ossentong en Fluitenkruid. Zij hebben een zwarte ondergrond en roodbruine beharing op het borststuk en achterlijfspunt en is 9 à 18mm groot. Op de Dagkoekoeksbloem vliegen o.a.: Viltvlekzandbij (donkerlijf met oranje/geel borststuk, 8 à 10mm), Gewone Dwergzandbij (donker lijf, iets geel behaard, 5 à 7mm) en Gewone Sachembij (donker lijf of lichtjes geel behaard, 14 à 16mm)
Nestgelegenheid:
De Akkerhommel nestelt boven- en ondergronds in muizennesten of in bomen.
6. HET DIJKJE BIJ DE MEANDER
Beschrijving route
Over het bruggetje loopt u rechts om het water heen en blijft dan het dijkje volgen, dat weer naar links buigt.
Beschrijving locatie:
Rechts van u ziet u Kornoeljestruiken. Het dijkje bij de meander is soms kaal en heeft recht afgekalfde steilwanden (op zonnige plekken zult u nestgaatjes zien). Dit hoort echt bij een rivierenlandschap. U vindt er over de breedte een keur aan bloemen en struiken in verschillende delen van het jaar. In het Voorjaar: Es, Eik en Els, Mispel en Gele Brem, Ossentong, Look-zonder-Look, Smalle Weegbree, Klaver, Ooievaarsbek, Paardenbloem en Boterbloem. In de zomer: Duizendblad, Jacobskruiskruid, Herderstasje, Teunisbloem, Raket, Groot Kaasjeskruid, Cichorei, Margriet, Ereprijs. Aan de waterkant: Watermunt en Kattenstaart
ZAAI IN UW TUIN EN IN DE BUURT ALLEEN BIOLOGISCH-, INHEEMS-, WILDEBLOEMENZAAD. ANDERS LEVERT U GIFTIGE BLOEMEN DIE BIJEN NIET HERKENNEN OMDAT ZIJ DAAR NIET MEE VERGROEID ZIJN.
Goede zaadleveranciers staan vermeld op onze website. Verdere informatie over wat u kunt doen: klik hier
Vliegperiode en voedsel:
De Gewone Geurgroefbij vliegt van April t/m Oktober. Zij vliegen op Composieten (zoals Paardebloemachtigen en Margrietachtigen) en schermbloemigen (zoals Zevenblad, Fluitenkruid en Wilde Peen). De vrouwtjes zijn slank en vaak donker gekleurd en de mannetjes zijn vaak deels
rood. Zij zijn 8 à 10 mm groot.
7. DE NATTE ECOLOGISCHE VERBINDING
Beschrijving route
U loopt door over het dijkje tot aan het Informatiebord dat op de dijk staat.
Beschrijving van de locatie:
De natte ecologische verbinding die u rechts en links voor u ziet bestaat uit moerasland en een paddenpoel. Zij zijn verbonden met het buitengebied en belangrijk voor planten en dieren die afhankelijk zijn van water zoals: Vissen, Watervogels, Ringslangen, Padden, Kikkers en Watersalamanders. U vindt er een rijke flora als Echte Koekoeksbloem, Margrieten, Knoopkruid, Duizendblad, Boerenwormkruid, Moerasrolklaver, Kaasjeskruid, Weegbree, Hondsdraf, Distels, Muursla en Watermunt. Om het natte gebied heen staan Fruitbomen, Vlier, Mispel en Krentenbomen. Voor de Wilde Bij is dit bloemrijke gebied zeer waardevol omdat veel Wilde Bijen specifiek op soms maar één soort bloem vliegen en daar dus compleet afhankelijk van zijn. Dit maakt de Wilde Bij extra kwetsbaar. Dit ook tegenover de Honingbij en de meeste Hommels die van heel veel bloemen hun voedsel kunnen halen. Er zijn nog meer bedreigingen voor de Wilde Bij:
-Gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen (ook biologische-) en landbouwgif
-Verkeerd maai- en snoeibeleid op gemeentegrond en in tuinen.
-Versnippering van leefgebieden (afstand nestgelegenheid-voedselbron van Solitaire Bijen mag vaak niet meer zijn dan 50 meter)
-Tekort aan voedsel door verstedelijking en verstening van tuinen, intensieve landbouw, grasland met alleen raaigras en verstoring van het biologisch evenwicht in het algemeen.
DE WILDE BIJEN KUNNEN UW STEUNTJE IN DE RUG HEEL GOED GEBRUIKEN. MAAK VAN UW TUIN EEN BIJENOASE. SAMEN MET DE TUINEN IN UW BUURT VORMEN ZIJ EEN BIJENLINT. OP ONZE WEBSITE STAAT HOE U DIT KUNT DOEN
Vliegperiode en voedsel:
De Gewone Smaragdgroefbij vliegt van April tot Augustus en kop en borststuk zijn metaalachtig groen of messingachtig glanzend en is 5mm groot. Zij vliegen op composieten als Muursla. Muursla is een heel veel voorkomend plantje, met kleine gele bloemetjes (paardenbloemachtige), die ook in uw tuin zeker veel voorkomt en vaak als onkruid bestempeld wordt.
DENKEND AAN DE BIJEN KUNT U MET ANDERE OGEN NAAR DE WILDE BLOEMEN (ONKRUID) IN UW TUIN KIJKEN
Nestgelegenheid:
De Gewone Smaragdgroefbij nestelt ondergronds.
8. DE DROGE ECOLOGISCHE VERBINDING
Beschrijving route
U neemt het pad naar rechts en houdt rechts aan en loopt over het fietspad of door de berm langs de Griftlaan richting Utrechtseweg.
Beschrijving van de locatie:
De berm langs het fietspad vormt de droge ecologische verbinding. Door de slingerende vorm van de berm zijn micro-klimaatjes ontstaan. Door de golvende lijn in de beplanting is er verschil in zon en schaduw. Hier komen meerdere soorten insecten en dieren op af. Er groeien hier Tamme Kastanjes, Vlier, Sneeuwbes, Sleedoorn, Mispels, Bramen, Framboos en veel weidebloemen zoals: Fluitenkruid, Cichorei, Duizendblad, Klaver, Pinksterbloem en Boterbloem. U kunt rechts doorsteken en ziet dan aan uw rechterhand het voetbalveld. Hier kunt u zien dat de randen van het veld niet kort gemaaid worden en er dus deels gemaaid wordt
Vliegperiode en voedsel:
De Dikkopbloedbij vliegt van eind Maart t/m half Oktober. Zij zijn weinig behaard, hebben een gedeeltelijk rood achterlijf en zijn 7 à 10mm groot. Zij vliegen op diverse bloemen, vaak composieten en schermbloemigen. De gewone wespbij vliegt van eind Maart tot half Juni. Zij zijn geel/zwart gestreept en circa 11mm groot. Zij bezoeken Fluitenkruid en Sleedoorn.
Nestgelegenheid:
De Dikkopbloedbij legt haar eitjes in de nesten van groefbijen en de Gewone Wespbij in de nesten van Zandbijen. Zij parasiteren dus op anderen. Er zijn meerdere soorten die dit doen. Men noemt ze Koekoeksbijen.
Na het voetbalveld of speelveld loopt u rechtdoor en komt u opnieuw bij locatie 5 van de wandeling. U steekt de brug bij de waterloop over en u loopt nogmaals langs de meidoornhaag. U steekt het bruggetje bij de kwelsloot over en slaat hierna linksaf. U loopt in het natuurbos langs de kwelsloot en steekt opnieuw een bruggetje aan uw linkerhand over. Vervolgens loopt u door het park naar het begin van de wandeling.
U bent aan het eind gekomen van de Bijenwandeling en wij hopen dat het een plezierige en inspirerende wandeling was. Hebt u solitaire bijen gezien, of wilt u iets anders met ons delen? Leuk! Hiervoor kunt u ons contactformulier gebruiken: volg deze link
Dit is de beschrijving van de bijenwandeling van wilde bijenwerkgroep 'Zeist Zoemt Duurzaam' op Natuurpark De Brink.
WIE ZIJN WIJ?
Zeist Zoemt Duurzaam is een werkgroep, bestaande uit vrijwilligers, die zich richt op het verbeteren van het leefgebied van de Wilde Bijen in Zeist. Dit betreft voedselvoorziening, nestgelegenheid en aanéénsluiting van hun leefgebieden (bijenlint)
WAT ZIJN WILDE BIJEN?
Er zijn drie soorten bijen: Solitaire Bijen, Hommels en Honingbijen.
De Solitaire Bijen en de Hommels samen noemen we 'Wilde Bijen'. Bijen leven van bloemennectar (brandstof voor henzelf) en stuifmeel (eiwitten voor de jonge bijen) en hebben hun nest onder de grond, in holle stengels, gangen in dood hout of holtes.
In Nederland leven zo'n 360 soorten wilde bijen. Van hele kleine van een paar mm (Maskerbijen) tot hele grote van zo'n 2cm (Houtbijen). In Zeist alleen al komen er 143 verschillende soorten voor, waarvan er 48 soorten in Natuurpark de Brink zijn gesignaleerd. Solitaire bijen steken niet want zij leven hun leven alleen en hebben dus geen nest/volk te verdedigen. De vrouwtjes van de Honingbijen en de Hommels kunnen wel steken omdat zij wel in een nest/volk leven dat ze moeten verdedigen. Zij steken alleen als ze bedreigd worden.
WAAROM ZIJN BIJEN BELANGERIJK?
Wist u dat bijvoorbeeld de appels en peren uit Nederland verdwijnen als de bijen uitsterven? En wereldwijd gezien: u kunt dan ook bijvoorbeeld niet meer van uw dagelijkse kopje koffie genieten. Bijen verzamelen nectar en stuifmeel op de bloemen van bomen, struiken en kruidachtige planten (= geen houten steel). Door van bloem naar bloem te vliegen vindt er bestuiving en bevruchting van de bloemen plaats door het stuifmeel dat bijen met zich meedragen. De meeste planten, struiken en bomen moeten zo bestoven worden om zich voort te kunnen planten. Zonder deze bestuiving komt de natuur èn onze voedselvoorziening (productie) in gevaar.
DOEL VAN DEZE WANDELING
Wij hopen dat u net zo enthousiast wordt als wij zijn en dat u ons wilt helpen hèn te helpen. Dit kunt u doen in uw eigen tuin, wijk of balkon.
De bomen, struiken en bloemen die door ons genoemd worden, zijn allen planten die door bijen bezocht worden. Wij belichten enkele specifieke bloem-bijencombinaties die u wellicht kunt herkennen tijdens de wandeling.
Wat u zelf voor de Wilde Bij en andere insecten kunt doen leest u tijdens de beschrijving van de wandeling in grote letters en op de websites www.wildebijen.nl, www.bijnstichting.nl, www.np-utrechtseheuvelrug.nl en www.maakgrijsgroener.nl
WAAROM DEZE WANDELING IN DIT PARK?
Het park kent unieke natte en droge ecologische verbindingen èn heeft zowel zand- als kleigrond. Hierdoor is er een grote verscheidenheid en samenwerking van bomen-, planten- en diersoorten als insecten, vogels, reptielen, amfibieën en bodemleven (bacteriën en schimmels). Dit noemen wij Biodiversiteit. Er is door de aanwezigheid van veel bloemen in het park veel voedsel voor zowel Wilde Bijen als andere dieren.
Er bevinden zich ook verschillende soorten nestgelegenheid voor de Wilde Bij in het park. Maar de meeste Wilde Bijen in het park hebben hun nestjes in de grond. Dit zijn de Zand-, Wesp-, Groef en Sachembijen. Dit tezamen zorgt er voor dat er circa 48 soorten Bijen in dit park gesignaleerd zijn.
OVER HET PARK
Natuurpark De Brink is rond 1860 aangelegd volgens Engelse Landschapsstijl. Slingerende paden, glooiingen, meanderende (serpentine-) vijvers en bijzondere bomen kenmerken dit park. De meander is gegraven uit een oude arm van de Rijn en staat nu in verbinding met de Grift. Het parkgedeelte (zand) ligt op de hoger gelegen oeverwal, het rivierengedeelte (klei) ligt in het lagere deel van het park.
START VAN DE WANDELING
1. HET PARKGEDEELTE
Beschrijving route
U bent het park binnen gekomen via de ingang aan de Kroostweg. Links van u ziet u een informatiebord over het park. Het asfaltpad gaat rechtdoor maar u neemt links het zandpad.
Beschrijving locatie:
Op het heuveltje rechts voor u bloeien in het vroege voorjaar onder de vertakte Linde veel Krokussen. Zij worden veel bezocht door allerlei Bijen en Hommels.
PLANT IN HET NAJAAR BIOLOGISCHE BLOEMBOLLEN IN UW TUIN. ZIJ VORMEN EEN WAARDEVOLLE BRON VAN STUIFMEEL ALS EERSTE VOEDSEL VOOR BIJEN EN HOMMELS
In het parkgedeelte staan zomerlindes, eiken, paarden- en tamme kastanjes, vogelkers en prachtframbozen.
Vliegperiode en voedsel:
In Juli staat de linde in bloei en hier vliegen Honingbijen en Hommels graag op.
De Rosse Metselbij vliegt van April t/m Juni. Zij haalt haar voedsel van de bloeiende Beuk, Esdoorn, Zomereik, Rhododendron en Braam en van de bloemen: Ooievaarsbek, Boterbloem en Smeerwortel. De Rosse Metselbij heeft een grauwbruine en oranje kleur. Het achterste puntje van hun lichaam is zwart en zij zijn 8 à 12 mm groot.
Nestgelegenheid:
Bij de zandhoop in het gras, in het zandpad en in kale plekken in het gras kunt u insectengaatjes zien. Vaak zijn deze van zandbijen.
De Rosse Metselbij nestelt in holtes in dood hout en in boorgaten van andere insecten. Zij nestelen zelfs wel in boorgaten in tuinmeubels en sleutelgaten. Ze gebruiken vochtig zand of leem voor het bouwen van hun broedcellen, vandaar hun naam.
2. DE SERPENTINE VIJVER
Beschrijving route
Als u het zandpad vervolgt, ziet u rechts van u een meanderende vijver.
Beschrijving locatie:
Rond deze serpentinevijver vindt u in het gras weidebloemen en rondom: Wilg, Hazelaar, Esdoorn en de Prachtframboos.
Bijen hebben ook water nodig. Ondiep water langs de randen van de vijver is belangrijk voor bijen om te drinken en sommige solitaire bijen (metselbijen) gebruiken modder bij het maken van hun nesten.
OOK IN UW TUIN ZIJN BIJEN HEEL BLIJ MET EEN ONDIEPE WATERPLAS (VIJVER) OF DRINKGELEGENHEID
Verder lopend over het pad ziet u rechts veel Rhododendrons en een Hulstboom, die graag door (Aard-) Hommels bezocht worden.
Vliegperiode en voedsel:
De Aardhommel vliegt in de periode van half April tot begin Oktober. Zij zijn zwart en hebben twee gele strepen rond hun lijf en een wit kontje en zijn 10 à 20 mm groot. Ze vliegen op Rhododendrons, Vingerhoedskruid, Witte- en Gele Dovenetel, Papaver, Akelei, Ossentong en Smeerwortel.
Nestgelegenheid:
De Aardhommel nestelt ondergronds in bestaande holtes onder een boomwortel, een muizenhol of iets dergelijks.
U nadert een parkeerplaats waar veel bolvormige Esdoorns staan. Helaas worden veel bloemen hiervan weggeknipt op het moment dat ze in vorm gesnoeid worden. Beter zou zijn te wachten met snoeien tot na de bloei.
SNOEI STRUIKEN EN BOMEN IN UW TUIN PAS NA DE BLOEI. HUN BLOEMEN VORMEN EEN GROTE VOEDSELBRON
Over de parkeerplaats heen slaat u op het asfalt links af en neemt het eerste pad rechts.
3. HET BOS EN DE OUDE BEUKENLAAN
Beschrijving route
Op weg naar 3. splitst het pad zich (bij dode boom) in verband met modderigheid en voegt zich weer samen. Dat is ons punt 3.
Beschrijving van de locatie:
Hier bent u op een plek waar het echt bosgebied is. U vindt hier Beuken, Eiken, Hulst, Taxus, Vingerhoedskruid en Floxen
Vliegperiode en voedsel:
De Rosse Metselbij vliegt in de periode van half April tot begin Oktober op de bloemen van de Beuk en de Eik (zonder bestuiving van de bloemen, geen beukennootjes en eikels!). Er vliegen wel 87 insectensoorten op de bloemen van Beuken.
Vingerhoedskruid bloeit van Mei tot Oktober. De bloemaren van Vingerhoedskruid werken als magneten op Hommels en Bijen. De rode vlekjes, met daar omheen een witte rand in de buisvormige bloemen, worden 'het honingmerk' genoemd. Ze functioneren als richting aanwijzer: "hallo bestuivers, hier is nectar te vinden".
Nestgelegenheid:
Bosachtig gebied met struikgewas en dood hout, vormen belangrijke nestgelegenheid voor Wilde Bijen. Hommels nestelen in holle bomen en ondergronds maar veel Wilde Bijen maken gangen in rottend hout of maken gebruik van boorgaten van Torren in dood hout. Ook in dode merghoudende stengels van o.a. Braam, Framboos, Vlier, Vingerhoedskruid, (Gele-)Toortssoorten en Brandnetels leggen zij hun eitjes.
LAAT IN UW TUIN EEN 'ROMMELHOEKJE' MET DOOD HOUT, DODE BLADEREN EN TAKKEN. HET IS EEN NEST- EN SCHUILPLAATS VOOR VEEL INSECTEN
Direct voor de viersprong die u nadert, staat rechts in het voorjaar wat daslook. Daslook (witte bloemetjes) is een Wilde Uiensoort en een goede Bijenplant.
4.DE KWELSLOOT
Beschrijving route
Het bospad vervolgend komt u bij het bruggetje over de kwelsloot.
Beschrijving van de locatie:
Het bruggetje is de overgang van zand naar klei. Doordat beide grondsoorten in een klein gebied te vinden zijn, is er een grote biodiversiteit te vinden.
Onder Biodiversiteit verstaan we soorten rijkdom van planten en dieren en hun onontbeerlijke, onderlinge samenwerking (alle planten en dieren leven samen en kunnen niet zonder elkaar) die zorgt voor natuurlijk evenwicht.
Bijen zorgen voor Biodiversiteit vanwege hun rol in de voedselvoorziening maar hebben op hun beurt ook Biodiversiteit nodig (veel bomen, struiken en bloemen die hier door het jaar heen van nature voorkomen). Aan de andere kant van het bruggetje staan in dit kleigedeelte veel Wilgen, Vuilbomen en Ligusters.
WAT GOED IS VOOR WILDE BIJEN, IS OOK GOED VOOR ANDERE INSECTEN. ALS U IETS DOET VOOR WILDE BIJEN, DOET U OOK IETS VOOR ANDERE INSECTEN
Vliegperiode en voedsel:
Op de Meidoorn kunt u van Maart tot half Juni, de Meidoornzandbij vinden. Zij vliegen ook op de Esdoorn, Appel, Peer en Zoete Kers. Deze bij heeft een okergele beharing en een gedeeltelijk zwarte kop en zijn circa 15 mm groot. De Grote Zijdebij vliegt van Maart t/m Juni op de bloeiende Wilg. Bij de Grote Zijdebij zijn de zijkanten van het borststuk en de eindrandjes van de achterlijfplaten vaak licht van kleur. Zij zijn 13 à 14 mm groot.
Nestgelegenheid:
Beide bijensoorten nestelen in een zanderige bodem. De meeste Wilde Bijen nestelen in de grond. Ze kiezen daarvoor het liefst een onbegroeid zanderig plekje dat vaak in de zon ligt. Ook tussen de stenen van een pad of terras waar de stenen niet te dicht op elkaar liggen of in een berg zand of steilwand (een rechte wal van zand of aarde) op een zonnige plek nestelen ze graag.
IN UW TUIN KUNT U EEN ZONNIG STUKJE ONBEPLANT LATEN OF ZELFS EEN 'STEILWAND' MAKEN
5. DE WATERLOOP
Beschrijving route
Over het bruggetje heen, blijft u het pad volgen langs de Meidoornhaag. (rechts aanhoudend). Daar nadert u een bruggetje. Vlak hiervoor gaat u naar rechts, u houdt dan de waterloop aan uw linkerhand. punt vijf is dit gedeelte, tussen het bruggetje dat u niet overging en het volgende bruggetje.
Beschrijving van de locatie:
U ziet hier de wallenkant die normaliter begroeid is met allerlei inheemse, wilde planten en bloemen. U vindt er Meidoorns, Kornoelje, Hazelaar, Wilgen, Vlier, Kattenstaarten, Dovenetel, Stinkende Gouwe, Boterbloem, Kleefkruid, Fluitenkruid, Brandnetel, Klaver, Distel, Gele Lis, Wilde Peen en Dagkoekoeksbloem.
DOOR GEDEELTES VAN HET GRAS/GAZON LANG TE LATEN EN MAAR 2X PER JAAR TE MAAIEN (BEGIN JUNI EN SEPTEMBER) GEEFT U WILDE BLOEMEN EEN KANS EN KUNNEN BIJEN ER DAN VOEDSEL VINDEN
Vliegperiode en voedsel:
De Akkerhommel vliegt van half April tot begin Oktober. Zij halen hun voedsel van Ossentong en Fluitenkruid. Zij hebben een zwarte ondergrond en roodbruine beharing op het borststuk en achterlijfspunt en is 9 à 18mm groot. Op de Dagkoekoeksbloem vliegen o.a.: Viltvlekzandbij (donkerlijf met oranje/geel borststuk, 8 à 10mm), Gewone Dwergzandbij (donker lijf, iets geel behaard, 5 à 7mm) en Gewone Sachembij (donker lijf of lichtjes geel behaard, 14 à 16mm)
Nestgelegenheid:
De Akkerhommel nestelt boven- en ondergronds in muizennesten of in bomen.
6. HET DIJKJE BIJ DE MEANDER
Beschrijving route
Over het bruggetje loopt u rechts om het water heen en blijft dan het dijkje volgen, dat weer naar links buigt.
Beschrijving locatie:
Rechts van u ziet u Kornoeljestruiken. Het dijkje bij de meander is soms kaal en heeft recht afgekalfde steilwanden (op zonnige plekken zult u nestgaatjes zien). Dit hoort echt bij een rivierenlandschap. U vindt er over de breedte een keur aan bloemen en struiken in verschillende delen van het jaar. In het Voorjaar: Es, Eik en Els, Mispel en Gele Brem, Ossentong, Look-zonder-Look, Smalle Weegbree, Klaver, Ooievaarsbek, Paardenbloem en Boterbloem. In de zomer: Duizendblad, Jacobskruiskruid, Herderstasje, Teunisbloem, Raket, Groot Kaasjeskruid, Cichorei, Margriet, Ereprijs. Aan de waterkant: Watermunt en Kattenstaart
ZAAI IN UW TUIN EN IN DE BUURT ALLEEN BIOLOGISCH-, INHEEMS-, WILDEBLOEMENZAAD. ANDERS LEVERT U GIFTIGE BLOEMEN DIE BIJEN NIET HERKENNEN OMDAT ZIJ DAAR NIET MEE VERGROEID ZIJN.
Goede zaadleveranciers staan vermeld op onze website. Verdere informatie over wat u kunt doen: klik hier
Vliegperiode en voedsel:
De Gewone Geurgroefbij vliegt van April t/m Oktober. Zij vliegen op Composieten (zoals Paardebloemachtigen en Margrietachtigen) en schermbloemigen (zoals Zevenblad, Fluitenkruid en Wilde Peen). De vrouwtjes zijn slank en vaak donker gekleurd en de mannetjes zijn vaak deels
rood. Zij zijn 8 à 10 mm groot.
7. DE NATTE ECOLOGISCHE VERBINDING
Beschrijving route
U loopt door over het dijkje tot aan het Informatiebord dat op de dijk staat.
Beschrijving van de locatie:
De natte ecologische verbinding die u rechts en links voor u ziet bestaat uit moerasland en een paddenpoel. Zij zijn verbonden met het buitengebied en belangrijk voor planten en dieren die afhankelijk zijn van water zoals: Vissen, Watervogels, Ringslangen, Padden, Kikkers en Watersalamanders. U vindt er een rijke flora als Echte Koekoeksbloem, Margrieten, Knoopkruid, Duizendblad, Boerenwormkruid, Moerasrolklaver, Kaasjeskruid, Weegbree, Hondsdraf, Distels, Muursla en Watermunt. Om het natte gebied heen staan Fruitbomen, Vlier, Mispel en Krentenbomen. Voor de Wilde Bij is dit bloemrijke gebied zeer waardevol omdat veel Wilde Bijen specifiek op soms maar één soort bloem vliegen en daar dus compleet afhankelijk van zijn. Dit maakt de Wilde Bij extra kwetsbaar. Dit ook tegenover de Honingbij en de meeste Hommels die van heel veel bloemen hun voedsel kunnen halen. Er zijn nog meer bedreigingen voor de Wilde Bij:
-Gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen (ook biologische-) en landbouwgif
-Verkeerd maai- en snoeibeleid op gemeentegrond en in tuinen.
-Versnippering van leefgebieden (afstand nestgelegenheid-voedselbron van Solitaire Bijen mag vaak niet meer zijn dan 50 meter)
-Tekort aan voedsel door verstedelijking en verstening van tuinen, intensieve landbouw, grasland met alleen raaigras en verstoring van het biologisch evenwicht in het algemeen.
DE WILDE BIJEN KUNNEN UW STEUNTJE IN DE RUG HEEL GOED GEBRUIKEN. MAAK VAN UW TUIN EEN BIJENOASE. SAMEN MET DE TUINEN IN UW BUURT VORMEN ZIJ EEN BIJENLINT. OP ONZE WEBSITE STAAT HOE U DIT KUNT DOEN
Vliegperiode en voedsel:
De Gewone Smaragdgroefbij vliegt van April tot Augustus en kop en borststuk zijn metaalachtig groen of messingachtig glanzend en is 5mm groot. Zij vliegen op composieten als Muursla. Muursla is een heel veel voorkomend plantje, met kleine gele bloemetjes (paardenbloemachtige), die ook in uw tuin zeker veel voorkomt en vaak als onkruid bestempeld wordt.
DENKEND AAN DE BIJEN KUNT U MET ANDERE OGEN NAAR DE WILDE BLOEMEN (ONKRUID) IN UW TUIN KIJKEN
Nestgelegenheid:
De Gewone Smaragdgroefbij nestelt ondergronds.
8. DE DROGE ECOLOGISCHE VERBINDING
Beschrijving route
U neemt het pad naar rechts en houdt rechts aan en loopt over het fietspad of door de berm langs de Griftlaan richting Utrechtseweg.
Beschrijving van de locatie:
De berm langs het fietspad vormt de droge ecologische verbinding. Door de slingerende vorm van de berm zijn micro-klimaatjes ontstaan. Door de golvende lijn in de beplanting is er verschil in zon en schaduw. Hier komen meerdere soorten insecten en dieren op af. Er groeien hier Tamme Kastanjes, Vlier, Sneeuwbes, Sleedoorn, Mispels, Bramen, Framboos en veel weidebloemen zoals: Fluitenkruid, Cichorei, Duizendblad, Klaver, Pinksterbloem en Boterbloem. U kunt rechts doorsteken en ziet dan aan uw rechterhand het voetbalveld. Hier kunt u zien dat de randen van het veld niet kort gemaaid worden en er dus deels gemaaid wordt
Vliegperiode en voedsel:
De Dikkopbloedbij vliegt van eind Maart t/m half Oktober. Zij zijn weinig behaard, hebben een gedeeltelijk rood achterlijf en zijn 7 à 10mm groot. Zij vliegen op diverse bloemen, vaak composieten en schermbloemigen. De gewone wespbij vliegt van eind Maart tot half Juni. Zij zijn geel/zwart gestreept en circa 11mm groot. Zij bezoeken Fluitenkruid en Sleedoorn.
Nestgelegenheid:
De Dikkopbloedbij legt haar eitjes in de nesten van groefbijen en de Gewone Wespbij in de nesten van Zandbijen. Zij parasiteren dus op anderen. Er zijn meerdere soorten die dit doen. Men noemt ze Koekoeksbijen.
Na het voetbalveld of speelveld loopt u rechtdoor en komt u opnieuw bij locatie 5 van de wandeling. U steekt de brug bij de waterloop over en u loopt nogmaals langs de meidoornhaag. U steekt het bruggetje bij de kwelsloot over en slaat hierna linksaf. U loopt in het natuurbos langs de kwelsloot en steekt opnieuw een bruggetje aan uw linkerhand over. Vervolgens loopt u door het park naar het begin van de wandeling.
U bent aan het eind gekomen van de Bijenwandeling en wij hopen dat het een plezierige en inspirerende wandeling was. Hebt u solitaire bijen gezien, of wilt u iets anders met ons delen? Leuk! Hiervoor kunt u ons contactformulier gebruiken: volg deze link
